Ngày 1/7/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 181/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế Giá trị gia tăng (GTGT) năm 2024, kèm theo Thông tư 69/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện. Đây là bước hoàn thiện khung pháp lý quan trọng, tác động trực tiếp đến doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực, đặc biệt là doanh nghiệp cung cấp dịch vụ số và doanh nghiệp xuất khẩu.

Các điểm mới bao gồm yêu cầu bắt buộc thanh toán không dùng tiền mặt từ 5 triệu đồng trở lên để được khấu trừ thuế đầu vào, điều chỉnh chính sách thuế suất đối với dịch vụ số xuyên biên giới, thay đổi điều kiện hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa xuất khẩu, và bổ sung hướng dẫn về áp dụng mức thuế suất 0% cho hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu.

Bài viết dưới đây phân tích tổng quan nội dung chính của nghị định, tác động thực tiễn đến doanh nghiệp dịch vụ số và xuất khẩu, cũng như gợi ý giải pháp để thích ứng và tận dụng cơ hội từ chính sách mới.

Tổng quan nội dung chính của Nghị định 181/2025/NĐ-CP

Phạm vi điều chỉnh

Nghị định 181/2025/NĐ-CP quy định chi tiết các vấn đề liên quan đến đối tượng chịu thuế, giá tính thuế, thời điểm xác định thuế, phương pháp khấu trừ, điều kiện khấu trừ thuế đầu vào, hoàn thuế GTGT, áp dụng thuế suất 0%, và nghĩa vụ thuế đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam hoặc có thu nhập từ Việt Nam.

Thanh toán không dùng tiền mặt

Một điểm thay đổi lớn là từ ngày 1/7/2025, doanh nghiệp chỉ được khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với giao dịch có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên (đã bao gồm thuế) nếu có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. Quy định này áp dụng cả khi tổng giá trị các hóa đơn trong cùng một ngày vượt 5 triệu đồng. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải quản lý chặt chẽ phương thức thanh toán, tránh thanh toán tiền mặt vượt ngưỡng gây mất quyền khấu trừ.

Quy định về hoàn thuế GTGT

Doanh nghiệp được hoàn thuế GTGT đầu vào nếu số thuế chưa được khấu trừ từ 300 triệu đồng trở lên trong tháng hoặc quý. Tuy nhiên, hàng hóa nhập khẩu sau đó xuất khẩu theo hình thức “xuất khẩu tại chỗ” hoặc “tạm nhập tái xuất” sẽ không được hoàn thuế GTGT đầu vào.

Thuế suất đối với dịch vụ số từ nước ngoài

Các nhà cung cấp dịch vụ số từ nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam sẽ áp dụng mức thuế GTGT 10% thay vì 5% trước đây. Họ có thể lựa chọn đăng ký và phát hành hóa đơn GTGT tại Việt Nam để phục vụ khách hàng trong nước, đồng thời thực hiện nghĩa vụ kê khai và nộp thuế theo quy định.

Áp dụng mức thuế suất 0%

Dịch vụ và hàng hóa xuất khẩu, nếu đáp ứng đầy đủ điều kiện về hợp đồng, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt và xác nhận hàng hóa/dịch vụ được tiêu dùng ngoài lãnh thổ Việt Nam, sẽ được áp dụng mức thuế suất 0%.

Tác động đối với doanh nghiệp cung cấp dịch vụ số

Chi phí thuế gia tăng

Việc tăng thuế suất GTGT từ 5% lên 10% đối với dịch vụ số xuyên biên giới sẽ làm tăng chi phí cho nhà cung cấp nước ngoài, và nhiều khả năng chi phí này sẽ được chuyển sang người tiêu dùng tại Việt Nam. Điều này có thể ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của một số dịch vụ số trên thị trường.

Yêu cầu về hóa đơn và khai thuế

Doanh nghiệp nước ngoài muốn phát hành hóa đơn GTGT tại Việt Nam cần thực hiện thủ tục đăng ký với cơ quan thuế, tuân thủ chế độ kế toán, khai báo và nộp thuế đúng hạn. Quy định mới cũng khuyến khích nhà cung cấp dịch vụ số áp dụng hóa đơn điện tử và hệ thống thanh toán trực tuyến để tăng tính minh bạch.

Thanh toán không dùng tiền mặt từ khách hàng nội địa

Các doanh nghiệp Việt Nam mua dịch vụ số từ nước ngoài cần đảm bảo thanh toán không dùng tiền mặt cho giao dịch từ 5 triệu đồng trở lên để được khấu trừ thuế đầu vào. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa bộ phận kế toán và nhà cung cấp dịch vụ để chuẩn bị đầy đủ chứng từ hợp lệ.

Tối ưu hóa quy trình tuân thủ

Doanh nghiệp dịch vụ số cần rà soát hợp đồng, điều khoản thanh toán và quy trình lập hóa đơn, đảm bảo tất cả giao dịch đáp ứng điều kiện khấu trừ thuế. Bên cạnh đó, cần đầu tư vào công cụ quản lý tài chính, kế toán và lưu trữ chứng từ số hóa.

Tác động đối với doanh nghiệp xuất khẩu

Cơ hội hoàn thuế kịp thời

Doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ nếu đáp ứng điều kiện sẽ được hoàn thuế GTGT đầu vào khi số thuế chưa khấu trừ đạt từ 300 triệu đồng trở lên trong kỳ. Quy định này giúp cải thiện dòng tiền và tăng vốn lưu động cho doanh nghiệp.

Loại trừ một số trường hợp

Các hoạt động xuất khẩu sau nhập khẩu, tạm nhập tái xuất hoặc xuất khẩu tại chỗ sẽ không còn được hoàn thuế GTGT đầu vào. Điều này có thể ảnh hưởng đến mô hình kinh doanh của một số doanh nghiệp thương mại quốc tế vốn dựa vào nguồn hàng nhập khẩu để xuất khẩu tiếp.

Áp dụng thuế suất 0%

Doanh nghiệp xuất khẩu dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ số, sẽ hưởng lợi từ thuế suất 0% nếu đáp ứng điều kiện pháp lý. Điều này tạo lợi thế cạnh tranh về giá so với các nhà cung cấp không đủ điều kiện áp dụng thuế suất ưu đãi.

Yêu cầu về chứng từ

Bộ chứng từ để được áp dụng thuế suất 0% và hoàn thuế cần đầy đủ: hợp đồng, hóa đơn, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, và tờ khai hải quan đối với hàng hóa. Việc thiếu một trong các chứng từ này sẽ khiến doanh nghiệp mất quyền hưởng ưu đãi thuế.

Giải pháp ứng phó và tận dụng cơ hội

Đối với doanh nghiệp cung cấp dịch vụ số:

Rà soát và điều chỉnh giá bán để phản ánh mức thuế GTGT mới 10%.

Đăng ký phát hành hóa đơn GTGT tại Việt Nam nếu có doanh thu lớn từ thị trường này, nhằm nâng cao uy tín và thuận lợi trong thanh toán.

Số hóa quy trình kế toán và thanh toán, đảm bảo mọi giao dịch từ 5 triệu đồng trở lên có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.

Tư vấn pháp lý định kỳ để kịp thời nắm bắt các thay đổi và tránh rủi ro về thuế.

Đối với doanh nghiệp xuất khẩu:

Tối ưu hóa dòng tiền qua hoàn thuế, đảm bảo số thuế GTGT đầu vào đủ điều kiện tối thiểu để được hoàn.

Chủ động thiết kế hợp đồng và phương thức thanh toán phù hợp, bảo đảm đáp ứng điều kiện áp dụng thuế suất 0%.

Tránh các hoạt động xuất khẩu bị loại trừ khỏi diện hoàn thuế như nhập khẩu – xuất khẩu nối tiếp.

Tăng cường quản lý chứng từ điện tử, đảm bảo đầy đủ, hợp lệ và dễ dàng truy xuất khi cơ quan thuế kiểm tra.

Nghị định 181/2025/NĐ-CP và Thông tư 69/2025/TT-BTC đã thay đổi đáng kể cách thức áp dụng và quản lý thuế GTGT, đặc biệt đối với lĩnh vực dịch vụ số và xuất khẩu. Quy định mới siết chặt điều kiện khấu trừ, tăng mức thuế suất đối với dịch vụ số xuyên biên giới, đồng thời mở rộng cơ hội hoàn thuế và ưu đãi thuế suất 0% cho doanh nghiệp xuất khẩu đáp ứng đầy đủ yêu cầu pháp lý.

Doanh nghiệp cần chủ động rà soát quy trình, cập nhật hệ thống thanh toán, hóa đơn và chứng từ, tham khảo các ý kiến từ luật sư tư vấn để điều chỉnh chiến lược kinh doanh để vừa đảm bảo tuân thủ, vừa tận dụng tối đa các ưu đãi và cơ hội mà chính sách mới mang lại.

Xem thêm

– Thay đổi mạnh mẽ về thuế suất Thuế thu nhập doanh nghiệp Từ 01/10/2025 – Cơ hội giảm gánh nặng thuế cho doanh nghiệp nhỏ

– Hàng hóa nhập khẩu không chịu thuế GTGT trong trường hợp nào từ 01/07/2025?

– Danh mục hàng hóa và dịch vụ được hưởng thuế suất 0% từ ngày 01/07/2025