Thủ tục điều chỉnh quy mô dự án đầu tư tại Việt Nam theo quy định mới nhất
Khái quát về dự án đầu tư và điều chỉnh dự án đầu tư
Dự án đầu tư là gì?
Theo quy định tại Luật Đầu tư năm 2020, dự án đầu tư được hiểu là một tập hợp các đề xuất bỏ vốn trung hạn hoặc dài hạn để tiến hành hoạt động đầu tư kinh doanh trên một địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian nhất định. Dự án đầu tư có thể do nhà đầu tư trong nước hoặc nước ngoài thực hiện, và được phân loại thành nhiều hình thức khác nhau như đầu tư thành lập tổ chức kinh tế, đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp, hoặc đầu tư theo hợp đồng.
Dự án đầu tư là công cụ quan trọng thể hiện ý chí và năng lực triển khai hoạt động kinh doanh của nhà đầu tư, đồng thời là cơ sở pháp lý để cơ quan nhà nước quản lý hoạt động đầu tư trên lãnh thổ Việt Nam. Tùy vào quy mô vốn, lĩnh vực và địa bàn đầu tư, dự án có thể thuộc diện phải xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc không.
Điều chỉnh dự án đầu tư là gì?
Điều chỉnh dự án đầu tư là việc thay đổi một hoặc nhiều nội dung đã được xác lập trong quyết định chủ trương đầu tư hoặc Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (GCNĐKĐT). Các nội dung có thể được điều chỉnh bao gồm: tên dự án, địa điểm thực hiện, quy mô, vốn đầu tư, tiến độ thực hiện, nhà đầu tư, mục tiêu và ngành nghề đầu tư, thời hạn hoạt động của dự án, các ưu đãi đầu tư,…
Trong đó, điều chỉnh quy mô dự án đầu tư là một nội dung phổ biến và có tác động lớn tới quá trình triển khai thực tế. Việc điều chỉnh quy mô có thể theo hướng mở rộng hoặc thu hẹp, nhưng đều phải tuân thủ quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng, môi trường và các lĩnh vực chuyên ngành liên quan.
Cơ sở pháp lý điều chỉnh quy mô dự án đầu tư
Việc điều chỉnh quy mô dự án đầu tư được điều chỉnh bởi hệ thống pháp luật chặt chẽ, trong đó các văn bản pháp lý chính bao gồm:
- Luật Đầu tư năm 2020;
- Luật Doanh nghiệp năm 2020;
- Nghị định số 31/2021/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư;
- Nghị định số 29/2021/NĐ-CP về khu công nghiệp, khu kinh tế (nếu dự án nằm trong khu công nghiệp);
- Các văn bản pháp luật chuyên ngành như Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Đất đai,…
Tùy theo tính chất điều chỉnh, nhà đầu tư có thể phải thực hiện các thủ tục khác nhau với các cơ quan quản lý tương ứng như Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban quản lý khu công nghiệp, UBND tỉnh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư,…
Các trường hợp cần điều chỉnh quy mô dự án đầu tư
Không phải mọi sự thay đổi về quy mô đều bắt buộc phải thực hiện điều chỉnh dự án đầu tư. Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 41 Luật Đầu tư 2020, nếu sự thay đổi này làm thay đổi nội dung đã ghi nhận trong quyết định chủ trương đầu tư hoặc GCNĐKĐT, thì nhà đầu tư bắt buộc phải làm thủ tục điều chỉnh.
Các tình huống phổ biến bao gồm:
- Tăng diện tích đất sử dụng của dự án;
- Mở rộng quy mô sản xuất, tăng công suất nhà máy, bổ sung hạng mục đầu tư;
- Giảm quy mô hoạt động dẫn đến thay đổi chỉ tiêu đất đai, xây dựng, sản lượng;
- Tăng hoặc giảm vốn đầu tư tương ứng với quy mô điều chỉnh;
- Thay đổi tổng mức đầu tư do điều chỉnh quy mô.
Việc không thực hiện thủ tục điều chỉnh khi có thay đổi thuộc diện điều chỉnh là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị đình chỉ thực hiện dự án.
Quy trình và thủ tục điều chỉnh quy mô dự án đầu tư
Tùy vào việc dự án có quyết định chủ trương đầu tư hay không, trình tự điều chỉnh sẽ khác nhau. Có thể chia thành hai nhóm thủ tục cơ bản sau:
Trường hợp 1: Dự án đầu tư không thuộc diện quyết định chủ trương đầu tư
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ điều chỉnh
Nhà đầu tư cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gồm các tài liệu sau:
- Văn bản đề nghị điều chỉnh dự án đầu tư, trong đó nêu rõ nội dung và lý do điều chỉnh;
- Báo cáo tình hình triển khai dự án tính đến thời điểm đề nghị điều chỉnh;
- Tài liệu chứng minh việc đáp ứng điều kiện với nội dung điều chỉnh (nếu có);
- Quyết định của nhà đầu tư về việc điều chỉnh;
- Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư bản gốc (nộp lại để cấp đổi);
- Các tài liệu pháp lý khác liên quan đến nội dung điều chỉnh như báo cáo tác động môi trường, quyết định giao đất bổ sung,…
Bước 2: Nộp hồ sơ
Hồ sơ được nộp tại cơ quan đăng ký đầu tư nơi cấp GCNĐKĐT, thông thường là Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc Ban quản lý khu công nghiệp, tùy theo địa điểm thực hiện dự án.
Bước 3: Thẩm định và cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư điều chỉnh
Cơ quan đăng ký đầu tư sẽ xem xét tính hợp lệ và hợp pháp của hồ sơ trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ. Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư điều chỉnh ghi nhận nội dung thay đổi. Trường hợp hồ sơ cần bổ sung, cơ quan sẽ có văn bản yêu cầu trong thời hạn 03 ngày làm việc.
Trường hợp 2: Dự án đầu tư thuộc diện phải xin quyết định chủ trương đầu tư
Đối với các dự án thuộc diện quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ hoặc UBND cấp tỉnh, nếu điều chỉnh quy mô làm thay đổi các nội dung liên quan đến chủ trương đã được phê duyệt thì nhà đầu tư phải thực hiện lại thủ tục đề nghị điều chỉnh quyết định chủ trương đầu tư.
Quy trình cụ thể như sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đề nghị điều chỉnh chủ trương đầu tư
Hồ sơ gồm:
- Văn bản đề nghị điều chỉnh chủ trương đầu tư;
- Báo cáo về tình hình triển khai dự án;
- Đề xuất điều chỉnh kèm theo phân tích về tác động của việc điều chỉnh;
- Tài liệu pháp lý, kỹ thuật về quy mô điều chỉnh: quy hoạch, thiết kế, phương án sử dụng đất, vốn đầu tư;
- Bản sao GCNĐKĐT và các tài liệu pháp lý hiện có.
Bước 2: Nộp hồ sơ
Nhà đầu tư nộp hồ sơ tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư (đối với dự án thuộc thẩm quyền Thủ tướng) hoặc Sở Kế hoạch và Đầu tư (đối với dự án thuộc thẩm quyền UBND cấp tỉnh).
Bước 3: Thẩm định và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt
Cơ quan đăng ký đầu tư sẽ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thẩm định hồ sơ, tổ chức họp lấy ý kiến chuyên ngành (nếu cần), sau đó trình cấp có thẩm quyền quyết định. Thời hạn thẩm định và ra quyết định thay đổi chủ trương đầu tư khoảng 30-45 ngày.
Bước 4: Cấp GCNĐKĐT điều chỉnh
Sau khi có quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư, nhà đầu tư tiếp tục nộp hồ sơ điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư như quy trình tại trường hợp 1.
Thẩm quyền giải quyết và cấp phép điều chỉnh
Thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư điều chỉnh phụ thuộc vào nơi thực hiện dự án và tính chất của dự án, cụ thể:
- Đối với dự án ngoài khu công nghiệp, khu chế xuất: Sở Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan đăng ký đầu tư;
- Đối với dự án trong khu công nghiệp, khu chế xuất: Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất là cơ quan có thẩm quyền;
- Đối với dự án thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ: Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan thẩm định;
- Dự án thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh: Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc Ban quản lý sẽ thụ lý hồ sơ.
Lưu ý khi thực hiện điều chỉnh quy mô dự án đầu tư
Việc điều chỉnh quy mô dự án đầu tư không chỉ là một thủ tục hành chính, mà còn gắn liền với trách nhiệm pháp lý của nhà đầu tư và ảnh hưởng đến tiến độ, quyền lợi cũng như các ưu đãi đầu tư. Do đó, nhà đầu tư cần lưu ý một số điểm sau:
- Tránh thực hiện điều chỉnh trên thực tế khi chưa hoàn tất thủ tục pháp lý;
- Đảm bảo sự thống nhất giữa nội dung điều chỉnh và quy hoạch, pháp luật chuyên ngành;
- Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, đặc biệt là các tài liệu chuyên môn như bản vẽ, báo cáo kỹ thuật, thuyết minh năng lực;
- Theo dõi tiến độ giải quyết hồ sơ để xử lý kịp thời các yêu cầu bổ sung;
- Đối với dự án có yếu tố nước ngoài, việc thay đổi quy mô cũng có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ sở hữu, điều kiện góp vốn và việc đăng ký thông tin tại cơ quan thuế, ngân hàng, hải quan.
Thủ tục điều chỉnh quy mô dự án đầu tư là một bước đi quan trọng trong quá trình phát triển và mở rộng hoạt động đầu tư tại Việt Nam. Việc thực hiện đúng quy trình, đúng thẩm quyền và đầy đủ hồ sơ không chỉ giúp nhà đầu tư tuân thủ pháp luật mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận hành hiệu quả, khai thác tối đa tiềm năng của dự án. Trong bối cảnh pháp luật đầu tư ngày càng hoàn thiện, việc tham vấn ý kiến chuyên gia hoặc luật sư có kinh nghiệm sẽ giúp nhà đầu tư tiết kiệm thời gian, hạn chế rủi ro và đạt được mục tiêu chiến lược một cách bền vững.
Xem thêm bài viết pháp lý liên quan:
